Jazz Jantar 2012: John McLaughlin & The 4th Dimension

The 4th Dimension Johna McLaughlina, który obok gitarzysty tworzą: perkusiści Gary Husband i Ranjit Barot oraz basista Étienne Mbappé dzisiejszego wieczoru zamknie tegoroczną edycję festiwalu Jazz Jantar. Koncert odbędzie się w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku.

John McLaughlin to legenda jazzowej gitary, współtwórca kultowych formacji Mahavishnu Orchestra i Shakti, muzyk zespołów Milesa Davisa, Ala Di Meoli i Paco De Lucii, czy Alexisa Kornera. Debiutował na scenie brytyjskiej grając w licznych mutacjach brytyjskiej szkoły bluesa: od Alexisa Kornera, Georgie Fame'a, Grahama Bonda, Wilsona Picketa, aż po Briana Augera. Brał też udział w eksperymentach saksofonisty Johna Surmana, perkusisty Tony Oxleya i kontrabasisty Dave’a Hollanda. W 1969 z udziałem z udziałem Surmana i Oxley’a nagrał przełomowy dla brytyjskiego jazzu album Extrapolations. W czasie jam-session w klubie Ronnie’go Scotta w Londynie na zdolnego gitarzystę zwrócił uwagę perkusista Jack De Johnette, który zarekomendował brytyjskiego muzyka Tony’emu Williamsowi, perkusiście słynnego kwartetu Milesa Davisa. W kilka miesięcy później John McLaughlin przeniósł się do Nowego Jorku, do zespołu Tony Williamsa, z którym nagrał dwie płyty (Emegrency oraz Turn It Over), co pozwoliło zaistnieć mu w nowojorskim środowisku jazzowym. Miles Davis zaprosił go do współpracy przy płytach In A Silent Way, Jack Johnson oraz przełomowego dla jazzu fusion Bitches Brew.

Ważnym momentem w karierze Johna McLaughlina stało się utworzenie w 1971 roku Mahavishnu Orchestra, w skład której weszli muzycy: Rick Laird, Jerry Goodman, Billy Cobham, Jan Hammer. Liderem zespołu był McLaughlin, który dostarczał Mahavishnu Orchestra nie tylko ciekawych i eksperymentalnych pomysłów, lecz także budował swą gitarą brzmienie zawieszone gdzieś między modern jazzem a elektrycznym rockiem, pod wpływem hinduskiej ragi oraz impulsywnej melodyki. McLaughlin grał, jak na owe czasy, nowatorsko i rewelacyjnie, tworząc muzykę pulsującą szalonym rytmem i melodią nie pozbawioną wpływu Jimi Hendrixa i Ravi Shankara. Nowy zespół McLaughlina okrzyknięto sensacją jazz-rocka i sztandarową grupą fusion dzięki znakomitemu łączeniu elementów muzyki Wschodu i Zachodu, melodyjnej, rytmicznej hinduskiej ragi z impulsywną jazzową improwizacją. Debiutancki album The Inner Mounting Flame był początkiem sukcesów zespołu, a kolejna płyta, Birds Of Fire ląduje na listach bestsellerów.

Mimo wielkiego sukcesu, a może właśnie dlatego, nie udało się długo utrzymać MO w pierwotnym składzie, a sam McLaughlin ulegając fascynacją filozofii i kultury Wschodu utworzył kwartet Shakti, by w 1978 roku odnaleźć się w akustycznym gitarowym trio z udziałem legendarnych muzyków: Paco De Lucia i Larry Coryella, którego wkrótce zastąpił Al. Di Meola. Nagrany na żywo album Friday Night In San Francisco okazał się wielkim sukcesem. W tym czasie McLaughlin współpracował także z Carlosem Santaną, Coreą, Williamsem, Clarkiem i Bruce'em, z Milesem Davisem (You're Under Arrest), a 1984 roku odtworzył Mahavishnu Orchestra, z Cobhamem, z saksofonistą Billem Evansem (wystąpił na Festiwalu Jazz Jantar w 2000 roku). W 1986 doszedł do zespołu klawiszowiec Jim Beard, zaś dwa lata później McLaughlin wyruszył na trasę ze znakomitym perkusistą Trilokiem Gurtu. (koncert tria z 1989 w Royal Festival Hall wydano na płycie). Lata 90. to trasa i płyta trio De Lucia-Meola-McLaughlin, autorskie albumy z gigantami jazzu i rocka: Carlosem Santaną, Chickiem Coreą, Tonym Williamsem, Stanleyem Clarkiem i Jackiem Bruce'em, udział w kolejnych nagraniach Milesa Davisa. Obecnie koncertuje z 4-th Dimension Band. [opracowano na podstawie Encyklopedii Muzyki Popularnej. Jazz Dionizego Piątkowskiego]

Gary Husband - perkusista, współpracował między innymi z Level 42, z Pet Shop Boys, Spandau Ballet, Mike & The Mechanics, a fani jazzu kojarzą go ze współpracy z takimi gwiazdami jak: John McLaughlin, Jack Bruce, Randy Brecker czy Jim Mullen.

Étienne Mbappé - kameruński kompozytor, gitarzysta i basista mieszkający we Francji, znany najbardziej z wieloletniej pracy w Zawinul Syndicate, występów z Johnem McLaughlinem, czy nagraniami z legendarnym Rayem Charlesem. Jego solowy album, Misaya, jak również muzyka innej jego formacji, Su La Take, zawiera mieszankę fusion, funky, jazzu, kameruńskich rytmów i melodii, a także wpływów muzyki klasycznej i afropop.

Ranjit Barot - perkusista i kompozytor, niedawno wydał wysoko oceniony debiutancki album Bada Boom.

4.11.2012, Gdańsk

Polska Filharmonia Bałtycka, godz. 20:00