Looks of a Lot

Nowe nagrania Jasona Morana nie są klasyczną autorską płytą amerykańskiego muzyka, są czymś więcej - projektem multimedialnym zamówiony przez Symphony Center w Chicago i zrealizowanym we współpracy z artystą wizualnym Theasterem Gatesem. Całość zdarzenia dokumentuje film, który przedstawia pracę Morana wraz ze swoim The Bandwagon Trio, High School Jazz Band z Kenwood Academy w Chicago oraz solistami: saksofonistą i klarnecistą Kenem Vandermarkiem oraz wokalistką i kontrabasistką Katie Ernst.

Zwięzły zapis audio, zaledwie 38 minut muzyki, na płycie CD, nie oddają w pełni charakteru dzieła oraz zawartego w nim potencjału, które jako projekt multimedialny łączy kompozycje Morana, ich partie improwizowane, z musicalową choreografią i konstrukcjami scenicznymi Gatesa, wykonanymi z materiałów pochodzących z recyklingu. Całość przedsięwzięcia przedstawia historię artystyczną miasta Chicago, przez co narracja dźwiękowa jest podporządkowana prezentacji muzyki na sposób bardzo teatralny. Oczywiście Moran jest tu głównym kompozytorem i wykonawcą, który ponadto współpracuje z liczną orkiestrą, złożoną zarówno z bardzo młodych muzyków - studentów publicznej Kenwood Academy, jak również pedagogów tej szkoły. Jego dzieło ma wyrazisty kontekst edukacyjny i promocyjny, niesie ze sobą przesłanie odnoszące się do uniwersalnych wartości muzyki wpisanych w wielokulturowy amerykański kontekst społeczny. Trudno oceniać tutaj wartość samej muzyki, trzeba brać pod uwagę cały projekt, a także złożoną aktywność artystyczną Morana, który w ostatnich latach, coraz bardziej oddaje się pracy interdyscyplinarnej (na polu sztuki jako takiej) i oddala od tradycyjnego wizerunku amerykańskiego muzyka jazzowego. Moran poszukuje formy bardziej pojemnej niż ekspresja w improwizacji, łączy już nie tylko różnorodne nurty amerykańskiej muzyki, jak blues i minimalizm, wkracza w obszar sztuk wizualnych, designu, teatru i filmu – kreuje siebie na mentora młodych amerykańskich muzyków i melomanów, przekonuje, że na jazz, jego tradycję i współczesność, należy spojrzeć z szerszej perspektywy kulturowej, równocześnie wpisując go w pojemne ramy sztuki nowoczesnej. Z pewnością jest to ważny i wartościowy komunikat, szczególnie dla amerykańskich adeptów jazzu i muzyki nowej, jednak patrząc z perspektywy europejskiej nie jest to nowość. Jazz w Europie od dawna był i wciąż jest traktowany jako rodzaj wypowiedzi artystycznej i oryginalny wkład Ameryki w kulturę światową. Tymczasem w miejscu jego narodzin i krystalizacji, nie stawia się go na piedestale sztuk.

Moran pragnie to poprawić, bardzo dbając przy tym o własne artystyczne emploi - nie pierwszy i nie ostatni w historii amerykańskiej muzyki. W kontekście edukacyjno-warsztatowym to świetna praca, jednak osobiście wolałbym posłuchać nowej płyty pianisty i kompozytora Jasona Morana, nagranej z The Bandwagon Trio: perkusistą: Nasheet Waitsem i basistą Tarusem Mateenem.