Ithra

Dave Rempis jest prawdopodobnie najwybitniejszym obecnie saksofonistą otwartej muzyki free i współczesnego eksperymentalnego jazzu. Czułem że tak jest od pierwszego z nim spotkania - wtedy gdy usłyszałem go na koncertach z Vandermark Five w 2005 roku i za każdym kolejnym, w roku 2007, w międzynarodowym tentecie Resonance oraz w projekcie FOUR (Zimpel/Rempis/Tokar/Daisy). Świetny rytmicznie, potężny sonorystycznie; melodyjny, ekspresyjny oraz niezwykle inwencyjny jako improwizator. Rempis jest dziś jednym z głównych kreatorów chicagowskiego jazzu. Z pewnością nie bez znaczenia pozostaje jego edukacja, obok muzyki w klasie saksofonu studiował też antropologię i etnomuzykologię na Northwestern University oraz przez rok na Universytecie w Ghanie, w Afryce zachodniej. Na swojej najnowszej płycie gra w trio z udziałem wiolonczeli i kontrabasu. Trzech instrumentalistów w umownej formule muzycznego słuchowiska, w którym proces komponowania muzyki bardzo ściśle wiąże się z zespołową improwizacją.

Pozostali uczestnicy nagrania to kontrabasista Joshua Abrams, aktywny zarówno na chicagowskiej scenie jazzowej, a także post-rockowej; oraz wiolonczelistka Tomeka Reid, będąca dziś jednym z ważnych pomostów pomiędzy charakterystyczną sceną Chicago oraz różnorodną w Nowym Jorku. Zapraszana do współpracy przez Anthony Braxtona i Nicole Mitchell, jest też liderem kwartetu z udziałem Jasona Roebke, Tomasa Fujiwary i Mary Halvorson.

Album Ithra zawiera osiem kompozycji, pięćdziesiąt minut intensywnej muzyki w dużej mierze opartej na współbrzmieniach i dysonansach, której służą zarówno klasyczna instrumentalna intonacja, a także rozszerzone techniki gry: koloryzm, dźwięki naśladujące odgłosy natury, szerokie spektrum sonorystycznych odniesień: począwszy od muzyki szamańskich rytuałów, poprzez jazzową awangardę lat 60-tych, po współczesne doświadczenia muzyki klasycznej. Pomimo znacznej intensywności, całość muzycznego materiału ma bardzo stonowany i wręcz nastrojowy charakter, jakby dystansujący się od energetycznych fajerwerków free jazzu.
Płytę otwiera krótka kompozycja Lerna, utwór ten jest utrzymany bardziej w duchu doświadczeń dodekafonii i punktualizmu niż jakichś jazzowych odniesień. W kolejnym kawałku Many Labors mam już całkiem odmienne wrażenia, muzyka uzyskuje więcej przestrzeni, "wyprowadza się" z sali koncertowej w dalsze okolice, tam gdzie  można usłyszeć dźwiękowe pozostałości  jakiegoś magicznego rytuału. Na rytmicznym horyzoncie dźwięków saksofon Rempisa operuje wieloma sonorystycznymi efektami, przedęciami, przepływem powietrza, brzmieniami skalowymi  i pozaskalowymi. WMorphallaxis wysokie unisona wiolonczeli i saksofonu altowego uzupełniają rytmiczne uderzenia w struny kontrabasu, niespodziewanie (w połowie dłuższej kompozycji), zespołowe prowadzenie muzycznej narracji przejmują głosy solowe. W krótkim Sister Cities, melodyjnym intonacjom saksofonu towarzyszą dysonansowe pociągnięcia kontrabasu i wiolonczeli. W Sigu Tolo mam wrażenie uczestnictwa w żałobnej litanii - długie dźwięki saksofonu, wiolonczeli i kontrabasu arco mocno potęgują to wrażenie. W Chorissa brzmienia o bardzo pierwotnym i ludowym charakterze przenikają się z wyrafinowaną współczesną kameralistyką. W Sessile, ostatnim na płycie, gra Rempisa chwilami kojarzy mi się z brzmieniem saksofonu Charlie Parkera, a pizzicato kontrabasu z Charlie Hadenem w zespole Ornette Colemana. Tyle moich wrażeń. Wielość skojarzeń zależy od naszych osobistych doświadczeń i poziomu osłuchania. Muzyka RRA jest dziełem niczym nieskrępowanej wyobraźni, porozumienia i zaufania, gdzie dysonanse i współbrzmienia są istotą wszystkich podjętych inwencji. Ithra jest jak otwarta księga antropologi muzyki, aby ją czytać nie trzeba być szczególnie przygotowanym, wystarczy otworzyć się na muzykę, która niezależnie od tego czy się w niej odnajdziemy, czy wręcz przeciwnie, pozostanie w nas ważnym doświadczeniem.

Album został wydany przez Aerophonic Records, wydawnictwo założone zimą 2013 roku przez Dave'a Rempisa właśnie, w celu bieżącej dokumentacji artystycznych działań muzyków. Płyty i cyfrowe pliki wydawnictwa są dostępne głównie za pośrednictwem jego strony http://aerophonicrecords.com/.