Bamako

Powstanie tej grupy było do przewidzenia. Czterem panom o których tu mowa dość blisko do siebie artystycznie, niejednokrotnie w przeszłości się o siebie w różnych sytuacjach scenicznych otarli, nie raz zdarzało się też wspólnie zagrać. Czym innym jest jednak gra pod wodzą tego czy innego lidera, czym innym - formacja autorskiego kwartetu. Tu, w OGJB Quartet grają u siebie i na swoich warunkach, demokratycznie dzieląc się kompozytorskimi obowiązkami. Mają do siebie pełne zaufanie i nie muszą nikomu niczego udowadniać. To chyba jedna z lepszych sytuacji, w których można się znaleźć będąc muzykiem. Kiedy zaś w takim właśnie położeniu znajdują się muzycy tak doświadczeni jak Oliver Lake, Graham Haynes, Joe Fonda i Barry Altschul efekt musi być co najmniej satysfakcjonujący.

OGJB Quartet (na nazwę składają się pierwsze litery imion czwórki muzyków) to istotnie skład bardzo mocny. Oliver Lake i Barry Altschul, dziś obaj bliscy osiemdziesiątki - zajmują się współczesną improwizacją od samych jej początków. Lake najlepiej kojarzony jest oczywiście z członkostwa w World Saxophone Quartet, Altschulowi można zapisać np. uczestnictwo w awangardowej „super grupie” The Circle, gdzie grał u boku Anhony’ego Braxtona, Dave’a Hollanda i Chicka Corei. Nieco młodsi Joe Fonda i Graham Haynes na dobre na scenie pojawili się w końcówce lat 70-tych, grając choćby ze Stevem Colemanem (Haynes) czy z Royem Campbellem (Fonda). Do wydania pierwszego owocu trwającej już od 2016 roku współpracy jako OGJB Quartet podeszli nieśpiesznie, ale dodanie kolejnej pozycji do pokaźnej dyskografii nie powinno być priorytetem dla muzyków znajdujących się na tym etapie działalności. Muzyka, która na płycie się znalazła została zamiast tego solidnie przepracowana i – rzecz jasna – zagrana ze stuprocentowym profesjonalizmem.

Zestaw awangardowych kompozycji wprost odwołuje się do osiągnięć Ornette’a Colemana i Dona Cherry z przełomu lat 60. i 70. Otwierające album Listen to Dr. Cornel West autorstwa Fondy rozpoczyna wspólne zawołanie trąbki i altu, przechodzących potem w przecinające się partie impro, jednak najciekawsza jest tu napięta i dynamiczna praca kontrabasu Fondy, trzymającego groove na przestrzeni całego trwającego blisko kwadrans utworu. Kontrabasista postawił sobie poprzeczkę wysoko, a 3-minutowe solo w tak wymagającym utworze wymaga niebagatelnej kondycji. Utwór tytułowy autorstwa Haynesa – najbardziej „osobny” na płycie - zawiera z kolei elementy muzyki afrykańskiej, w lekkim, transowym poszyciu dousn’gouni (rodzaj pochodzącej z Afryki Zachodniej harfy myśliwskiej) i mbiry Oliver Lake czyta swój utwór Broken in Parts.  Numer trzy - Be Out S'Cool (komp. Alschula) oferuje złożoną, poprzechylaną mieszaninę rytmów, wśród których raz po raz przeciskają się trąbka i saksofon, docierające ostatecznie do ornettowskich fanfar w finale. Stick (autorstwa Lake’a) stanowi szybki, atonalny przelot, gdzie do woli wyżywają się sam kompozytor wespół z trębaczem, podczas gdy w GS #2 Joe Fonda wraca do rytmicznego porządku, opierając utwór na chwytliwym motywie kontrabasu, trzymających się w ryzach dęciakach i funkującej z lekka perkusji. Just a Simple Song (Altschul) to już całkowite wyciszenie, z grającą długi wstęp na trzech nutach trąbką i towarzyszącym jej smyczkową smugą kontrabasem. Złoty środek między złożonością rytmu, lekko (celowo) bałagańskimi strzępkami melodii, rozedrganiem a ułożeniem znajdziemy w lake’owskich Is It Allright? i 3 Phase 09, płytę zaś wieńczą dwa fragmenty całkowicie improwizowane. 

Reasumując, Bamako jest płytą interesującą i dość przekrojową, jeśli chodzi o zakres form uprawianych przez tzw. starą szkołę jazzowej awangardy. Choć w kwestii treści ani formy nikt tu nikogo nie zaskakuje, jako zestaw nowo skomponowanych utworów jednocześnie służyć może za dobrze skrojony przewodnik po gatunku.