Niemcy odkrywają Brötzmanna

Cudze chwalicie swojego nie znacie. Tym razem nie będzie to jednak opowieść o kolejnym młodym, zdolnym, polskim artyście, który po latach wycierania sobą kurzu próbując przeknać do swojego pomysłu złych nadwiślańskich biznesmenów zrobił oszałamiającą i spektakularną karierę w Machaczkale. Niemcy drugi raz w ostatnim półroczu honorują twórców, którzy w świecie muzyki improwizowanej są od lat niepodważalnymi legendami - w ojczyźnie zaś mało kto rzeczywiście się nimi interesował. Najpierw na jesieni w monachijskim Haus der Kunst otwarto wystawę monograficzną poświęconą wydawnictwu ECM i jego twórcy - producentowi muzycznemu Manfredowi Eicherowi. Teraz nakładem Posth Verlag ukazała się książka "Brötzmann - Gespräche" wywiad-rzeka przeprowadzony przez filozofa, a także admiratora twórczości autora "Machine Gun" Christopha J. Bauera. W tym samym czasie za sprawą austriackiej oficyny Trost Records na rynek trafia 5-płytowa kolekcja nagrań z Unlimited Festival w Wels, kiedy kuratorem imprezy był właśnie Brötzmann.

Z tej okazji w najważniejszym niemieckim tygodniku opinii - Der Spiegel - ukazał się artykuł poświęcony Brötzmannowi. Zaczyna się on, nieprzypadkowo, od wątku dotyczącego Manfreda Eichera. Co ciekawe panowie tworzyli kiedyś razem trio - Eicher na kontrabasie i  Brötzmann na saksofonie. Dziś saksofonista szydzi, że wielu za wydanie płyty w ECM "dało sobie odciąć jaja" jednak przyznaje, że "dziś to jedyne rzeczywiście działające wydawnictwo". Wypowiedzi Brötzmanna przytaczane są właśnie z książki Bauera.

Książka nie jest jednak tradycyjną biografią ani tym bardziej hagiografią Brötzmanna. Jak pisze Der Spiegel: To Traktat o sztuce i polityce, obraz sceny drugiej połowy ubiegłego wieku. Brötzmann opowiada, jak doszedł do free jazzu, i jak jego muzyka odbierana była w Niemczech, Stanach Zjednoczonych czy Japonii. Opisuje skrajną biedę w jaką popadali wtedy artyści, którzy nie mieścili się w ówczesnym głównym nurcie. Odmalowuje koloryt tych czasów - w tym także wolną miłość i wolne konopie.

71-letnia legenda - jeden z fundamentów muzyki improwizowanej - tak w Europie jak na świecie - pisał na naszych łamach o Brötzmannie Kajetan Prochyra - Choć mało kto naprawdę zgłębił jego twórczość, samo nazwisko Brötzmanna jest synonimem bezkompromisowego podejścia do sztuki dźwięku. Jego płyta „Machine Gun” nagrana w roku 1968 w oktecie m.in. z Evanem Parkerem, Peterem Kowaldem czy Hanem Benninkiem stała się dla niektórych jednym z nagrań-symboli - jak „Free Jazz” Ornette’a Colemana czy „Birth of the cool” Milesa Davisa.

5-płytowy, zatytułowany, z charakterstyczną dla płyt Brötzmanna swadą album "Long Story Short" jest wyborem nagrań 18 koncertów jakie na festiwalu Unlimited w roku 2012 zagrał saksofonista z udziałem swoich przyjaciół z Europy, USA i Japonii. Co ciekawe album jest składanką, a nie zapisem pełnych koncertów. Oto więc na pierwszej płycie znajdziemy zarówno nagrania tria Sonore (z Kenem Vandermarkiem i Matsem Gustafssonem), a zaraz po tym utwór nieistniejącego już Chicago Tentet z gościnnym udziałem zmarłego w ubiegłym roku Johna Tchicaia. Ścieżka trzecia na płycie to utwór wykonany przez trio Michiyo Yagi (Guzheng) Okkyung Lee (wiolonczela) | Xu Fengxia (koto). Płytę zamyka utwór znanego nam z wydanej przez krakowskie NotTwo płyty Yatagarasu trio The Heavyweights czyli Brötzmann/Moryiama/Satoh - a to dopiero pierwszy krążek.

Wśród wykonawców znaleźli sę tu m.in. Joe McPhee, Mats Gustafsson, Jeb Bishop, Jason Adasiewicz, Bill Laswell i cała plejada gwiazd improwizacji.

Selekcji nagrań dokonał osobiście Brötzmann. On także odpowiada za projekt okładki.  Cały box kosztuje 45 euro.

Tracklista

Disc 1 

1. Sonore – Untitled

Reeds – Ken Vandermark, Mats Gustafsson, Peter Brötzmann

2. Chicago Tentet* With John Tchicai – Untitled

Bass – Kent Kessler, Cello – Fredrick Lonberg-Holm, Drums – Michael Zerang, Paal Nilssen-Love, Reeds – John Tchicai, Ken Vandermark, Mats Gustafsson, Peter Brötzmann, Trombone – Jeb Bishop, Johannes Bauer, Trumpet – Joe McPhee, Tuba – Per Åke Holmlander

3. Michiyo Yagi | Okkyung Lee | Xu Fengxia – Untitled

Cello – Okkyung Lee Guzheng – Xu Fengxia Koto [21-String, 17-String Bass Koto] – Michiyo Yagi

4. Peter Brötzmann | Masahiko Sato | Takeo Moriyama – Untitled

Drums – Takeo Moriyama, Piano – Masahiko Sato, Reeds – Peter Brötzmann

Disc 2 

1. Joe McPhee | Maâllem Mokhtar Gania | Fredrick Lonberg-Holm | Michael Zerang – Untitled

Cello – Fredrick Lonberg-Holm, Drums – Michael Zerang, Guimbri – Maâllem Mokhtar Gania, Trumpet, Saxophone – Joe McPhee

2. Peter Brötzmann | Michiyo Yagi | Tamaya Honda –Untitled

Drums – Tamaya Honda, Koto [21-String, 17-String Bass Koto] – Michiyo Yagi, Reeds – Peter Brötzmann

3. Peter Brötzmann | Jason Adasiewicz | Sabu Toyozumi – Untitled

Drums – Sabu Toyozumi, Reeds – Peter Brötzmann, Vibraphone – Jason Adasiewicz

4. Dieb13 | Mats Gustafsson | Martin Siewert – Untitled

Guitar, Effects [Ring Stinger], Electronics – Martin Siewert, Reeds, Electronics [Live] – Mats Gustafsson, Turntables, Effects [Cigar Box] – Dieb13

Disc 3 

1. Keiji Haino – Untitled

Electric Guitar, Voice – Keiji Haino

2. Peter Brötzmann | Bill Laswell | Maâllem Mokhtar Gania | Hamid Drake – Untitled

Drums – Hamid Drake, Electric Bass – Bill Laswell, Guimbri – Maâllem Mokhtar Gania

Reeds – Peter Brötzmann

Disc 4 

1. Jeb Bishop | Joe McPhee | Mars Williams | Jason Adasiewicz | Kent Kessler | Tamaya Honda – Untitled

Bass – Kent Kessler, Drums – Tamaya Honda, Reeds – Mars Williams, Trombone – Jeb Bishop, Trumpet, Saxophone – Joe McPhee, Vibraphone – Jason Adasiewicz

2. Hairy Bones – Untitled

Drums – Paal Nilssen-Love, Electric Bass – Massimo Pupillo, Reeds – Peter Brötzmann, Trumpet, Electronics – Toshinori Kondo

3. Masahiko Sato – Untitled

Piano – Masahiko Sato

4. Chicago Tentet* With Michiyo Yagi – Concert For Fukushima

Bass – Kent Kessler, Cello – Fredrick Lonberg-Holm, Drums – Michael Zerang, Paal Nilssen-Love, Koto [21-String, 17-String Bass Koto] – Michiyo Yagi, Reeds – Ken Vandermark, Mats Gustafsson, Peter Brötzmann, Trombone – Jeb Bishop, Johannes Bauer, Trumpet – Joe McPhee, Tuba – Per Åke Holmlander

Disc 5 

1. Peter Brötzmann | Eric Revis | Nasheet Waits – Untitled

Bass – Eric Revis, Drums – Nasheet Waits, Reeds – Peter Brötzmann

2. DKV Trio With Mats Gustafsson | Massimo Pupillo | Paal Nilssen-Love – Untitled

Bass – Kent Kessler, Drums – Hamid Drake, Paal Nilssen-Love, Electric Bass – Massimo Pupillo, Reeds – Ken Vandermark, Mats Gustafsson

3. Full Blast (2) – Untitled

Drums – Michael Wertmüller, Electric Bass – Marino Pliaka, Reeds – Peter Brötzmann

4. Caspar Brötzmann Massaker – Untitled

Drums – Danny Arnold Lommen, Electric Bass – Eduardo Delgado-Lopez, Guitar, Voice – Caspar Brötzmann

Artwork, Design, Supervised By [Curated By] – Peter Brötzmann

Compilation Producer – Konstantin Drobil

Compiled By, Edited By – Peter Brötzmann, Peter Neuhauser

Design [Additional] – Gerald Waibel

Mastered By – Martin Siewert

Photography By – Peter Gannushkin, Ziga Koritnik

Recorded By [All Live Recordings], Mixed By – Manuel Mitterhuber

Trost 112