Jazz Jantar 2022: Rudresh Mahanthappa's Hero Trio Featuring François Moutin & Rudy Royston

W 2015 roku w katalogu Jazz Jantar umieściliśmy rozmowę z Rudreshem Mahanthappą, w której został zapytany o to, jak to się stało, że jazz z muzyki buntowników przemienił się w muzykę filharmonijną, stereotypowo przeznaczoną dla osób w garniturach. Zaśmiał się wówczas i odpowiedział: "Zabawne, że to powiedziałeś, bo to pierwszy koncert, na który założyłem marynarkę". Komu wydawało się to czystą kurtuazją, ten na pewno nie mógł się nadziwić na widok zdjęć najnowszego projektu nowojorskiego muzyka - Hero Trio, które wyglądają jak wprost wyciągnięte ze Złotej Ery komiksu superbohaterskiego. W marcu ten heroiczny jazz ponownie zawita do Gdańska.

"Zdecydowanie jeden z najmocniejszych głosów na jazzowej scenie" - tak o Mahanthappie napisała Paula Edelstein z All Music, a swoimi supermocami zachwycał zarówno solo, jak i w projektach współtworzonych z Vijayem Iyerem, Rezem Abassim czy Markiem Dresserem. Tym razem do drużyny zaprosił jednak kontrabasistę Françoisa Moutina oraz perkusistę Rudy'ego Roystona, a ich pierwsze wspólne wydawnictwo ukazało się w 2020 roku i zostało poświęcone tytanom saksofonu pokroju Charliego Parkera i Johna Coltrane'a. Rezultat magazyn DownBeat opisał jako "hołdy emanujące tak wielką pomysłowością interpretacyjną, iskrzące od tarć i improwizowanych zależności, że wymagają ciągłego powracania do nich".

Na początku lutego 2022 roku trio wydało kontynuację w formie EP-ki "Animal Crossing" i to przede wszystkim ten materiał zaprezentuje podczas występu na Jazz Jantar. Jego powstaniu niezmiennie towarzyszyła idea reinterpretowania standardów i znanych utworów, ale osiągnęła jeszcze wyższy stopień przewrotności - tytuł nieprzypadkowo może wzbudzać skojarzenia z jedną z najpopularniejszych gier wideo gatunku "symulator życia" ostatnich lat, jej motyw przewodni stał się fundamentem całego wydawnictwa. Nietuzinkowy pomysł udowadniający, że jazz nie jest skostniałą, zapatrzoną w przeszłość muzyką docenił między innymi Frank Alkyer z DownBeat, który uznał: "To dowód na to, że wszystko da się przekształcić w jazz, a kiedy stoją za tym wyjątkowi artyści, efekt jest wręcz heroiczny".

"Animal Crossing" na żywo będzie można usłyszeć w Polsce po raz pierwszy podczas marcowej odsłony festiwalu Jazz Jantar, a Rudresh Mahanthappa wystąpi w towarzystwie  François Moutin – kontrabas i Rudy'ego Roystona.

W pierwszej cześci wieczoru natomiast na scenie Żaka pojawi się formacja Robert Diabeł. Dlaczego nazwa zespołu Robert Diabeł? To ukłon w stronę dorobku Giacomo Meyerbeera (1791-1864), niemieckiego kompozytora żydowskiego pochodzenia, autora oper i twórcy grand opery. „Robert Diabeł” to pięcioaktowa opera Meyerbeera napisana do libretta Eugène’a Scribe’a i Casimira Delavigne’a, której prapremiera odbyła się 21 listopada 1831 r. w Operze w Paryżu, zaś polska premiera w warszawskim Teatrze Wielkim 16 grudnia 1837 r. Operą zachwycali się m.in. Fryderyk Chopin i Juliusz Słowacki, pisząc o niej w swoich listach. Niestety po śmierci utwory Meyerbeera straciły na popularności, na skutek antysemickiej nagonki wywołanej przez Ryszarda Wagnera. W jednej z wydanych przez siebie broszur Wagner posądzał Meyerbeera i innych twórców żydowskiego pochodzenia o przyczynianie się do upadku rasy aryjskiej.

To będzie wyjątkowy koncert, zagrany przez nietuzinkowych muzyków. Kryszk nie tylko gra, ale też maluje i rzeźbi, współzałożyciel tria Pokusa (Olter/Bryndal/Kryszk), aktywnie udzielający się na warszawskiej scenie improwizowanej (m.in. w Warszawskiej Orkiestrze Improwizowanej Ray’a Dickaty’ego). Autor muzyki do spektakli teatralnych i tanecznych.

Jasieński to producent, muzyk i perkusista również prężnie działający na warszawskiej scenie muzyki improwizowanej. Współtworzący jazz-core’owy kwartet Brutah, zespół Noże i gang producencki 666VOLVO. Znany jest także z duetu Frano Bebun oraz jako ceniony producent (m.in. wyprodukował utwór z pierwszego albumu Taco Hemingwaya – „Mięso”). Pracuje jako reżyser dźwięku i prowadzi audycję muzyczną na antenie Radia Nowy Świat. Aftyka – wykształcony i nadal kształcący się kontrabasista. Członek m.in. JAH Trio i Ola Błachno Quartet. Współpracował ze Zbigniewem Namysłowskim, Mateuszem Smoczyńskim i Łukaszem Ojdaną.

Sojka to również wykształcony perkusista, ale też producent, który z łatwością poruszą się wśród różnych gatunków muzycznych. Współtworzy JAH Trio, a także zasila szeregi eklektycznej formacji Tropical Soliders in Paradise, folkowego zespołu Jazgodki i Kwartetu Teatru Nowego w Olsztynie. Obecnie student perkusji jazzowej na Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi.

Wołkowyski aka DJ Zeten – DJ/turntablista, członek zespołu Tonfa. Nagrywa skrecze do różnych projektów, pojawił się m.in. na płycie "W/88” rapera Włodi i producenta 1988. Prowadzi audycję „Protect Ya Neck” w Radiu Kapitał, gdzie gra sety didżejskie oparte na hip-hopie i brytyjskiej muzyce klubowej.

Polscy muzycy dotarli do tej broszury i wzbudziła w nich ogromne wzburzenie, jak i poruszenie, co skutkowało przygotowaniem swoistego remiksu owej opery. W pierwszej kolejności wyciągnęli najbardziej poruszające ich motywy warstwy instrumentalnej opery „Robert Diabeł”, a następnie stworzyli na ich podstawie sample. Kwartet przeniesie Sycylię czasów średniowiecza prosto do Gdańska, na Festiwal Jazz Jantar!