Komeda Unknown 1967 - nowa płyta Piotra Schmidta.

Moja słodka europejska ojczyzna II

W październiku 1967 roku Krzysztof Komeda stworzył w Baden-Baden projekt z cyklu Jazz i Poezja Meine Süsse Europäische Heimat – Moja słodka europejska ojczyzna. Jak się miało okazać, było to ostatnie europejskie dzieło Komedy – symboliczne pożegnanie kompozytora z Europą.

Płyta Meine Süsse Europäische Heimat z utworami do tekstów wybitnych polskich poetów ukazała się w czasie, gdy Komeda przebywał już w Hollywood i pracował nad muzyką do filmu Romana Polańskiego Rosemary’s Baby. Z korespondencji kompozytora z producentem płyty Joachimem-Ernstem Berendtem wynikało, że powstało więcej utworów, niż znalazło się na płycie. W liście Komeda prosił Berendta, aby ten zamienił niektóre kompozycje. Berendt odmówił – jego zdaniem pewne wiersze bardziej podkreślały europejski charakter płyty. I to był jedyny ślad istnienia dodatkowych kompozycji…

Wydawało się, że owe nieznane kompozycje bezpowrotnie przepadły. Jednak w Bibliotece Narodowej w Warszawie w czasie szczegółowej kwerendy archiwum Krzysztofa Komedy udało mi się, wraz z muzykolożką Justyną Raczkowską, odnaleźć prawdziwy skarb – rękopisy sześciu kompozycji Komedy z projektu Moja słodka europejska ojczyzna, które nie znalazły się na wspominanej winylowej płycie. Są to utwory: 

1.      Jonasz do wiersza Zbigniewa Herberta Jonasz

2.      Kiedy gaśnie lampa wyobraźni do wiersza Adama Ważyka Poemat dla dorosłych

3.      Klasyk do prozy poetyckiej Zbigniewa Herberta Klasyk

4.      Jan Cherubin do wiersza Mieczysława Jastruna Jan Cherubin

5.      Ich dwoje do wiersza Bolesława Leśmiana Dwoje ludzieńków

6.      Miserere do wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Miserere (Na oryginalnej niemieckiej płycie utwór pod tym samym tytułem zawiera inną kompozycję, niż prezentowana przez sekstet Piotra Schmidta).

O projekcie Moja słodka europejska ojczyzna sam Komeda (znany skądinąd z powściągliwego podejścia do swojej twórczości) powiedział, że jest to jego najwybitniejsze dzieło. Z kolei Joachim-Ernst Berendt napisał o kompozycjach Krzysztofa Komedy: „Jeszcze nigdy nie mieliśmy na płycie z poezją tak pięknych, bogatych i pełnych uczuć melodii!”. 

Po ponad pół wieku możemy podziwiać drugą, nieznaną część legendarnego projektu Krzysztofa Komedy Moja słodka europejska ojczyzna. Na płycie znalazł się dodatkowo jeden znany już z wcześniej wydanego krążka utwór Po katastrofie, napisany do wiersza Czesława Miłosza Campo di Fiori. 

Piotr Schmidt podjął się opracowania odnalezionych rękopisów Krzysztofa Komedy i zaaranżowania muzyki. Powstały dzieła wybitne. Wszyscy muzycy z niewiarygodną wręcz intuicją uchwycili ducha twórczości Komedy.

Piotr Schmidt oraz jego przyjaciele oddali hołd Krzysztofowi Komedzie w 90. rocznicę urodzin kompozytora w sposób absolutnie wyjątkowy. Wydaje się, że nasza „europejska ojczyzna” czekała na tę muzykę…

Krzysztof Balkiewicz (Prezes Stowarzyszenia Opieki Nad Spuścizną Krzysztofa Komedy)

Więcej na www.sjrecords.eu