Gold Of Malkinia

Choć nowej muzyki żydowskiej nie „wynalazło” trio Shofar, to właśnie sukces tej grupy przyczynił się do ostatecznego zdefiniowania i otwarcia nurtu na tak zwany szerszy świat. Jego fundamenty, położone przez zespół Cukunft, zostały tu wzmocnione dzięki połączeniu sił trzech muzycznych osobowości – odpowiedzialnego za oba składy Raphaela Rogińskiego, Mikołaja Trzaski i Macia Morettiego. Artystycznie amalgamat sakralnych pieśni żydowskich z żarliwym free jazzem wyszedł znakomicie. Co działo się dalej – wszyscy wiemy: rozwój nowej muzyki żydowskiej zaowocował bardzo obficie. Od wydania debiutanckiego albumu Shofaru minęło obecnie osiem lat, a zasłużone trio po dłuższym milczeniu na dobre weszło w drugą fazę działalności. Jej najświeższym dokumentem jest album „Gold Of Małkinia”.

Fizycznie dostępny wyłącznie na winylu album jest drugim po DVD „Live At Powiększenie” wydawnictwem koncertowym tria. Ukazał się w ramach tegorocznego Record Store Day, celem którego jest zwrócenie uwagi na działalność oddolnych inicjatyw fonograficznych: małych sklepów płytowych i niezależnych oficyn.  Jest więc „Gold Of Małkinia” wydawnictwem okolicznościowym o stosunkowo niewielkim nakładzie (co prawda w wersję cyfrową można zaopatrzyć się bez ograniczeń), tym niemniej zdecydowanie wart jest odnotowania.

Wart odnotowania przede wszystkim dlatego, że Shofar anno domini 2013 (nagrania zostały dokonane dwa lata temu podczas występu w Chicago) jest zespołem w pełni już dojrzałym. Co więcej, Rogiński, Trzaska i Moretti po raz kolejny wyszli tutaj ze swą muzyką na zewnątrz, a w przypadku tak otwartego grania jest to czynnik decydujący. Mistycyzm wywiedzionych ze zbioru Mosze Beregowskiego melodii najpełniej wybrzmieć może jedynie w warunkach, gdy możliwe jest pełne rozwinięcie obranej koncepcji, a więc właśnie na żywo, przed publicznością. Formy, które na studyjnych płytach były skoncentrowane, tu ulegają uwolnieniu i rozciągają się do rozmiarów kilkunasto- nawet minutowych. Tak jak otwierający „Naket Nigun / Rumi Rumian”, w którym prowadzony impresyjną grą Rogińskiego motyw znany z albumu „Ha-Huncvot” przedzierzga się nagle w pełną motoryki, żywiołową część drugą, która mogłaby znaleźć się w repertuarze innego, składu gitarzysty – inspirację czerpącego z surf rocka i psychodelicznego rock n’ rolla Alte Zachen.

Bagaż doświadczeń każdego z muzyków jest w stosunku do czasu powstania pierwszych nagrań Shofaru nieporównywalnie bogatszy. Dotyczy to zwłaszcza Rogińskiego właśnie, który na „Gold Of Małkinia” zaznacza się jako lider znacznie wyraźniej, niż przedtem. To jego gra, rozpięta między bluesem, rockiem z lat 60-tych a muzyką etniczną bliskowschodnich jak i afrykańskich kultur w połączeniu z intuicją improwizatora jest jedną z najwyższych wartości albumu. Rogiński prowadzi zespół z wyczuciem, ale w sposób zdecydowany – za towarzyszy mając szyjącego podkłady Morettiego oraz Trzaskę, który swymi partiami buduje nastrojowość w sposób nader wyważony, co bodaj najlepiej obrazuje jego gra w w opartym na intensyfikacji Nigunie 108, przechodzącym od ciszy do ognistego zgiełku. Wyprowadzany na odpowiednią przestrzeń potrafi dać się porwać ekspresji, czy też wdać w pojedynek  („Spider Silk in the Shade”), jednak jest z gruntu towarzyszem, a nie tworzy przeciwwagi dla gry Rogińskiego.

Dzięki „Gold Of Małkinia” nurt nowej muzyki żydowskiej zyskał kolejną bardzo dobrą płytę. Shofar –być może najciekawszą, a z pewnością oddającą pełnię dzisiejszych możliwości tria - pozycję w swej dotychczasowej dyskografii.

1. naket nigun / rumi rumian; 2. tamarisk thickets ar burnin / let’s get liquid; 3. green frogs, swimming in human milk; 4. Improvisionary; 5. nigun 108; 6. spider silk in the shade.