Secrets of Secrets

Gdy młody muzyk z San Francisco, który gry na klarnecie uczył sie u Bena Goldberga a kompozycji u Steve'a Colemana, podejmuje się muzycznej reinterpretacji dzieł XII wiecznego żydowskiego mistyka, rozszyfrowującego boskie imiona a nawet studiującego techniki ożywienia Golema - warto nadstawić uszu.

Aaron Novik ma w swej dyskografii 6 autorskich płyt. Wsród interesujących go form ekspresji znaleźć można zarówno współczesną kameralistykę, muzykę improwizowaną, poezję, elektronikę, rock i heavy metal. Równolegle do muzyki zajmuje się rysowaniem komiksów, których bohaterami są bogowie, żyjący w świecie rownoległym do naszego. Właściwie wszystko to słychać na jego najnowszym krążku - wydanym przez Tzadik Records Johna Zorna albumie "Secrets of Secrets".

Tytuł i struktura płyty wzięta została z dzieła Eleazara z Worms - rabina żyjącego na terenie dzisiejszych Niemiec na przełomie XII i XIII wieku. Jak pisze w książeczce do płyty Novik, choć na oczach Eleazera, podczas pogromu, zamordowano jego żonę i trójkę dzieci, wzmogło to jeszcze jego gorliwość w studiowaniu świętych ksiąg. "Sekrety sekretów" to pięciotomowa rozprawa teologiczno-etyczno-duchowa, w której rabin analizuje kolejne 5 tajemnic żydowskiej tradycji. Analogicznie podzielona jest kompozycja Novika: sekrety stworzenia, boskiego świata, rydwanu, świętych imion i formacji.

Do realizacji tego niezwykłego muzycznego spektaklu zaprosił klarnecista rzeszę znakomitych muzycznych indywidualności na czele ze skrzypaczką Carlą Kihlstedt, gitarzystą Fredem Frithem i wspomnianym już Benem Goldbergiem. W zespole Novika znaleźli się też m.in. grający na dalece modyfikowanym i amplfikowanym robot bas clarinet - Cornelius Boots, oraz dwóch znakomitych perkusjonistów Mathias Bossi i Willie Winnant. Leader zaś, obok elektrycznego klarnetu i perkusjonaliów korzysta także z dobrodziejstw elektroniki. Muzykom towarzyszą jeszcze dwa kwartety: smyczkowy The Real Vocal String Quartet oraz dęty Jazz Mafia Horns. Ogółem orkiestra Novika liczy więc 17 osób.

"Secrets of Secrets" to imponujące dzieło współczesnej, nowoczesnej kompozycji. W eneregetyzujacy, mroczny spektakl zaprzęgnięte zostały idiomy muzyki klezmerskiej, psychodelii, skrzypcowej kameralistyki, elektroniki, etno, metalu i muzyki improwizowanej. Do tego gra Novik, misternie ze sobą przeplatając elementy sztuki dźwięku: rytm, barwę, dynamikę, czas, wielogłosowość. Na tym wszystkim jeszcze dobitniej wybrzmiewają głosy indywidualności takich jak Frith czy Kihlstedt. Wielką pracę wykonuje tu także na bębnach Mathias Bossi.

Nie chciałbym wrzucać "Secret of Secrets" do, nie cieszącej się chyba najwyższą renomą, szufladki z napisem "rock-opera" - choć album ten czymś takim właśnie jest. W najlepszym możliwym znaczeniu.