Finał WSJD 2016: The Forest Tuner, Mateusza Pliniewicza Quartet, Trio Ralph Towner - Wolfgang Muthspiel - Slava Grigorya oraz John McLaughlin & the 4th Dimension

10-go lipca, ostatniego dnia Warsaw Summer Jazz Days 2016, w SOHO Factory wystąpią laureaci Jazzowego Debiutu Fonograficznego IMIT - kwartet The Forest Tuner. Po nich na scenie pojawi się kwartet Mateusza Pliniewicza. Kolejny koncert wieczoru to trio Ralph Towner, Wolfgang Muthspiel i Slava Grigorya. Ostatnim koncertem festiwalu będzie John McLaughlin & the 4th Dimension.

Kwartet The Forest Tuner wymyka się z głównego nurtu wschodzących zespołów jazzowych. Najbardziej ceni prostotę, przez co tworzy muzykę przejrzystą i bogatą w piękno akustycznego brzmienia instrumentów. Dziecięce niemal melodie opowiadane są przez muzyków z ogromną dojrzałością. Muzyka kwartetu urzeka tanecznością, poczuciem humoru i szczerą radością płynącą od wykonawców.

The Forest Tuner powstał w 2014 roku, z inicjatywy Szymona Białoruckiego, po okresie studiów, które odbył w Hochschule Luzern (Szwajcaria), kształcąc się u wybitnego puzonisty – Nilsa Wograma.

Kwartet ten, to połączenie kreatywnych osobowości Mateusza Sobiechowskiego, Adama Tadela Piotra Budniaka oraz Szymona Białoruckiego – studentów i absolwentów Akademii Muzycznych w Krakowie i Katowicach. Mają oni w swoim dorobku nagrody i występy na największych festiwalach w Polsce i Europie: Getxo Jazz, B-Jazz, EuropaFest, Warsaw Summer Jazz Days, Jazz Juniors, Krokus Jazz Festival, Czech Jazz Contest i inne. Członkowie zespołu współpracowali lub współpracują m.in. z artystami takimi jak: Janusz Muniak, Mike Russell, Zbigniew Namysłowski, Ori Dakari, Jan Smoczyński, Nikola Kołodziejczyk…

Mateusz Pliniewicz Quartet to formacja złożona z czterech muzyków współpracujących ze sobą od 2008 roku. Połączenie fortepianu, skrzypiec, akustycznej sekcji rytmicznej i elektroniki,  umożliwia kreowanie nowego wymiaru muzyki, do tej pory niespotykanej. Nie obce im są sonorystyczne eksperymenty, ogromna ekspresja, pomysłowość oraz otwartość i ciekawy dialog ze współczesnym brzmieniem muzyki. Kolektywne improwizacje budowane na fundamencie wrażliwości muzyki klasycznej i nieprzewidywalności free jazzu są doskonałą okazją do zagłębienia się w tej niesamowitej przestrzeni tworzonej przez muzyków. Zespół wykonuje autorski program.

Wolfgang Muthspiel — uznany gitarzysta i kompozytor — wzbudza zainteresowanie na całym świecie swoją szczerością, inteligencją i brawurową muzykalnością. Występy Muthspiela wyróżnia kontrast między wyciszoną charyzmą i elegancją a olśniewającą techniką i skłonnością do podejmowania muzycznego ryzyka. Bardzo osobisty język muzyczny tego artysty charakteryzuje otwartość w zakresie struktury kompozycji. Poza projektami jazzowymi Muthspiel nieustannie komponuje dla zespołów grających współczesną muzykę klasyczną. Dzięki szerokiemu wachlarzowi swoich zainteresowań muzycznych Wolfgang Muthspiel został wyróżniony w Austrii tytułem Muzyka Jazzowego Roku w 1997 r. oraz otrzymał nagrodę „European Jazzprize” w 2003 r.
Wolfgang Muthspiel, syn chórmistrza–amatora, urodził się w niewielkim miasteczku Judenburg w Austrii w 1965 r. W wieku sześciu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach, ale gdy miał 15 lat zamienił je na gitarę. Studiował w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Graz w klasie zarówno gitary klasycznej, jak i jazzowej. Jest laureatem wielu krajowych konkursów muzyki klasycznej oraz Międzynarodowego Konkursu Gitarowego w Mettmann w Niemczech. Muthspiel wcześnie zainteresował się improwizacją.
W 1986 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, najpierw zatrzymując się w Bostonie na studia w New England Conservatory u Micka Goodricka i Davida Leisnera. Później otrzymał pełne stypendium w Berklee College of Music. W Berklee poznał Gary’ego Burtona, który zaprosił go do współpracy w Gary Burton Quintet w roli gitarzysty, którego brakowało od odejścia z zespołu Pata Metheny’ego 12 lat wcześniej. W latach 1995–2002 Muthspiel mieszkał w Nowym Jorku, biorąc udział w wielu zróżnicowanych projektach muzycznych z artystami takimi jak Rebekka Bakken, Trilok Gurtu, Brian Blade, Dhafer Youssef, Youssou NʼDour, Maria Joao, Dave Liebman, Peter Erskine, Paul Motian, Marc Johnson, Bob Berg, Gary Peacock, Don Alias, Larry Grenadier, John Patitucci, Dieter Ilg. Albumy nagrane z Rebekką Bakken i bratem artysty, Christianem Muthspielem, były pierwszymi wydanymi pod flagą własnej wytwórni Muthspiela założonej w 2000 roku. Od 2005 roku Wolfgang Muthspiel gościnnie wykłada na Uniwersytecie Bazylejskim w Szwajcarii.

Slava Grigoryan urodził się w 1976 r. w Kazachstanie, razem z rodziną wyemigrował do Australii w 1981 r. Jako laureat Międzynarodowego Konkursu Gitary Klasycznej w Tokio Slava podpisał w 1995 r. kontrakt z wytwórnią Sony Classical Label działającej pod egidą Sony Music Entertainment Australia i od tej pory wydał już cztery solowe albumy.

Slava Grigoryan występował na wielu krajowych i międzynarodowych festiwalach, takich jak Brighton International Festival, Harrogate International Arts Festival, Dresden Misikfestpiel, Newbury Festival w Wielkiej Brytanii, Guitar Festival of Great Britain, Darwin International Guitar Festival, GFA Festival w La Jolla w Kalifornii, Wirral International Guitar Festival, AL Bustan Festival w Bejrucie, New Zealand Arts Festival oraz Sydney Festival.

Jego debiutancki album z muzyką klasyczną Sonatas and Fantasies został wydany przez ABC Classics w marcu 2002 r. i otrzymał nagrodę dla najlepszego albumu z muzyką klasyczną podczas gali wręczenia nagród ARIA 2002. W 2003 r. wytwórnia wydała dwa kolejne albumy Slavy Grigoryana — Play (z Leonardem Grigoryanem) oraz Saffire (Australian Guitar Quartet), który zdobył nagrodę ARIA 2003 za najlepszy album z muzyką klasyczną.

Innowacyjność w muzyce to niełatwe zadanie. Wymaga nie tylko wrodzonego talentu, ale również całkowitego oddania sztuce bez zaślepienia komercyjnym blichtrem popkultury. W królestwie współczesnej muzyki Ralph Towner jest takim właśnie innowatorem z nieustannie świeżymi pomysłami mimo kariery trwającej już ponad 30 lat.

Towner urodził się 1 marca 1940 r. w Chehalis w stanie Washington w muzycznej rodzinie — jego matka była nauczycielką gry na fortepianie, a ojciec trębaczem. W 1958 r. Towner rozpoczął studia na University of Oregon na kierunku sztuki, który później zmienił na kompozycję. Niedługo potem poznał kontrabasistę Glena Moore’a, który zostanie jego „życiowym” partnerem muzycznym w zespole Oregon. W tym czasie Towner odkrył wczesne nagrania Billa Evansa, którego wpływy słychać w stylu gry i kompozycji Townera. Wkrótce Towner kupił dla żartu gitarę klasyczną, która na tyle go urzekła, że w latach 60. XX wieku wyjechał do Wiednia, by uczyć się gry na gitarze u Karla Scheita. W 1968 r. Towner przeniósł się do Nowego Jorku, by dać się uwieść słynnej nowojorskiej scenie jazzowej, lądując w końcu w zespole Paul Winter Consort, gdzie scementowała się jego przyjaźń i muzyczna współpraca z Glenem Moorem, Paulem McCandlessem i Collinem Walcottem. Chemia, którą łączyła ich na scenie, urzeczywistniła się w pełni w zespole Oregon. Paul Winter podarował Townerowi pierwszą 12-strunową gitarę. Od tej pory Towner nasycał swoją muzykę niepowtarzalnym brzmieniem 12 strun, czego efektem jest powszechne wśród miłośników jazzu natychmiastowe skojarzenie dwóch słów-kluczy: „12-strunowa” i „jazz” z nazwiskiem Ralpha Townera. Współpraca Townera z producentem Manfredem Eicherem z ECM Records rozpoczęła się w 1972 r., zapewniając przestrzeń niezbędną do rozwoju Townera jako lidera i współpracownika innych gigantów jazzu. W ciągu następnych lat Towner z zespołem Oregon przełamywał kolejne muzyczne granice. W okresie współpracy z ECM Towner ukazał swoje najbardziej minimalistyczne, a jednocześnie najodważniejsze oblicze. Wydany w 1980 r. w ECM album Solo Concert były konceptualnie żywiołowy — recital solowej muzyki gitarowej. Solowa forma artystycznego wyrazu stała się później znakiem rozpoznawczym Townera, czego dowodem są albumy Ana i Anthem. W okresie, kiedy solowa kariera Townera ewoluowała, jego współpraca z Oregon również przechodziła transformacje, jak wszystkie długotrwałe związki. Niestety w 1984 r. perkusista Collin Walcott i manager Jo Härting zginęli w wypadku samochodowym busa zespołu Oregon. Siedzący z tyłu pojazdu Towner i McCandless nie odnieśli żadnych poważnych obrażeń. Jednak rany emocjonalne były bardzo głębokie. Na początku wydawało się wątpliwym, by kiedykolwiek można było zastąpić nieoceniony talent Walcotta. Z czasem na szczęście okazało się, że muzyczny przekaz zespołu Oregon był na tyle żywiołowy, że po okresie żałoby przyszła również pora na spontaniczną ekspresję. W kolejnych latach dwóch światowej klasy perkusistów, charakteryzujących się podobną wirtuozerią rytmiczną — Trilok Gurtu w 1992 r. i Mark Walker w 1997 r. dołączyło do zespołu, by dzielić i rozwijać wizję Oregon. W 2000 r. nastąpiła niesamowita eksplozja tej wizji wraz z wydaniem Oregon in Moscow — podwójnego albumu nagranego z Wielką Orkiestrą Symfoniczną im. P. Czajkowskiego, za który zespół zdobył cztery nominacje do Grammy.

John McLaughlin, jeden z największych wirtuozów gitary w muzyce jazz-rockowej poświęcił się poszukiwaniom duchowej pasji, dzięki której jego muzyka nieustannie ewoluuje i pozostaje otwarta na nowe wpływy. Niezależnie, czy jest to shredding na gitarze elektrycznej, czy ciche „gotowanie” na akustycznej — intensywność gry i niedoceniana wirtuozeria McLaughlina od zawsze nadawały dźwiękom wychodzącym spod jego palców witalności, a jego największe dokonania, czy to jako solisty, czy członka zespołu są jednymi z najlepszych nagrań w historii muzyki jazz fusion.
McLaughlin urodził się 4 stycznia 1942 r. w Yorkshire w Anglii. Na gitarze zaczął grać w wieku 11 lat. Początkowo ciągnęło go w stronę bluesa i swingu. Współpracował w tym czasie z brytyjskimi artystami, takimi jak Georgie Fame, Graham Bond, Brian Auger, i Ginger Baker. Własny zespół założył w 1968 r., a na początku 1969 r. zadebiutował doskonałym albumem Extrapolation. W tym samym roku przeniósł się do Nowego Jorku, aby dołączyć do rewelacyjnego jazz-rockowego zespołu Tony’ego Williamsa Lifetime, pojawił się również na klasycznym już albumie Emergency! Za pośrednictwem Williamsa, McLaughlin został zaproszony do zespołu Milesa Davisa i stał się ważnym elementem kamieni milowych muzyki jazz-rockowej, takich jak In a Silent Way, Bitches Brew i A Tribute to Jack Johnson. Chcąc zagłębić się w muzykę akustyczną i dźwięki Wschodu, w 1970 r. McLaughlin nagrał klasyczną My Goal’s Beyond; niedługo później odszedł z zespołu Davisa, a po nagraniu kolejnego solowego albumu, Devotion, zaszył się w leśnych drewutniach.

Na scenie pojawił się znowu w 1971 r. jako lider Mahavishnu Orchestra, nowatorskiego zespołu, który odegrał ważną rolę w definiowaniu i popularyzacji nurtu wczesnej muzyki jazzowo-rockowej. W latach 80. McLaughlin komponował, eksperymentując z muzyką klasyczną i jazzową. W latach 90. regularnie nagrywał z zespołami, grając na gitarze elektrycznej i akustycznej. Do ważniejszych albumów z tego okresu należy zaliczyć akustyczny Time Remembered: John McLaughlin Plays Bill Evans z 1993 r.; After the Rain z Elvinem Jonesem i Joey’em DeFrancesco z 1995 oraz The Promise z 1996 r., na której gitarzysta pojawiał się razem z partnerami ze swojego trio akustycznego: di Meolą i de Lucią, a także razem w trio z DeFrancesco i perkusistą Dennisem Chambersem. Między innymi z tym samym perkusistą nagrał także ostatnim album w dekadzie Heart of Things — agresywną odsłonę elektrycznego jazzu.
Wiek XXI zastał McLaughlina w nostalgicznym nastroju, czego dowodem jest album Remember Shakti: The Believer, będący zapisem występu na żywo. U boku McLaughlina grającego na gitarze elektrycznej wystąpił U. Shrinivas na mandolinie elektrycznej, V. Selvaganesh na kanjirze i ghatam oraz legendarny Zakir Hussain grający na tabla. Zespół odbył tournée i rok później wydał Saturday Night in Bombay. W 2004 r. wytwórnia WEA w Niemczech wydała pokaźny 17-płytowy box set McLaughlina Montreux Concerts, na które składały się występy z lat 1974–1996. Wydany w 2006 r. album Industrial Zen jest odzwierciedleniem rozbisurmanienia ambicji gitarzysty.

W 2008 r. McLaughlin wydał album Floating Point będący kontynuacją wielu pomysłów przedstawionych na Industrial Zen. Ostatni utwór na płycie zatytułowany „Five Peace Band” służył również jako nazwa supergrupy składającej się z McLaughlina i Chicka Corei z okazji jednorazowego światowego tournée. Pozostali członkowie tworzący zespół to saksofonista Kenny Garrett, perkusista Vinnie Colaiuta i basista Christian McBride. Album pod tym samym tytułem wydano w 2009 r. To the One, album studyjny nagrany z zespołem 4th Dimension został wydany przez Abstract Logix wiosną 2010 r. Dwa lata później McLaughlin pojawił się z Now Here This, nagranym z perkusistą 4th Dimension, Ranjitem Barotem.

CO? – Warsaw Summer Jazz Days 2016 - dzień 4
KTO? – The Forest Tuner: Mateusz Sobiechowski, Adam Tadel, Piotr Budniak, Szymon Białorucki  / Mateusz Pliniewicz Quartet: Mateusz Pliniewicz, Nikola Kołodziejczyk, Marcin Jadach, Szymon Madej / Ralph Towner, Wolfgang Muthspiel, Slava Grigorya / John McLaughlin & the 4th Dimension: John McLaughlin, Gary Husband, Etienne Mbappe, Ranjit Barot
GDZIE? – SOHO Factory, Warszawa
KIEDY? – 10/07/2016, 19:00