Recenzje

Cofamy się w czasie, w tym wypadku o skromne 27 lat. Na scenie znanej kalifornijskiej miejscówki dla fanów pełnokrwistego jazzu spotykamy legendę gatunku, pianistę, który w zgrabnym kwintecie serwuje nam sześć pure jazzowych kompozycji, zdobionych efektownymi, niekiedy wręcz free jazzowymi solówkami. Muzyka ta z perspektywy trzeciej dekady XXI wieku wydaje się dość oczywista i przewidywalna, ale z drugiej strony, czy ktoś potrafi dziś grać jazz środka na takim poziomie kreatywności?

Solowa improwizacja fortepianowa, to stały element historii jazzu, free jazzu, a także muzyki swobodnie improwizowanej. Amerykański pianista Joel Futterman systematycznie dokłada w tej materii kolejne cegiełki, łącząc niebywały temperament improwizatora i chłodną głowę dramaturgicznego konceptualisty, który buduje opowieści wedle wyjątkowo dobrze przemyślanego planu. Z racji wieku i scenicznego doświadczenia, świetnie też panuje na emocjami, dzięki czemu jego potok ekspresji przybiera niekiedy zaskakująco liryczne oblicze.

Dominik Wania to czołowy polski pianista. Właśnie wydał swój debiutancki album w niemieckiej wytwórni ECM. Artysta współpracował już z Meinfredem Eicherem, przy okazji nagrań kwartetu Maćka Obary. Teraz nadszedł czas na jego osobistą wypowiedź ­– „Lonely Shadows”. To debiut z prawdziwego zdarzenia. Album, choć nagrany w pojedynkę po brzegi wypełniony jest współbrzmieniami. Choć to muzyka mocno introspektywna, pełno w niej dźwiękowej przestrzeni i improwizatorskiej śmiałości.

Żyją na świecie artyści, którzy są niczym Król Midas. Czego by się tknęli, złoto leje im się z rąk. Amerykańska pianistka Marylin Crispell zdaje się być taką osobą.

            Pierwsza płyta Harisha Raghavana nie przypadła mi zbytnio do gustu. Jej głównym problemem było dla mnie bardzo oczywiste wpisanie się jej w armadę podobnych do siebie płyt nowojorskich muzyków. Właściwie mogła to być kolejna płyta Immanuela Wilkinsa, grającego na albumie na saksofonie altowym, albo któregokolwiek z innych muzyków z tamtej płyty. Raghavan nie pokazał na niej niczego innego niż sprawny, perfekcyjnie zagrany i - jak dla mnie - niczym nie wyróżniający się wirtuozowski nowoczesny jazz z USA.

Idea swobodnej improwizacji zasadza się na założeniu, iż muzycy spotykają się na scenie i bez wstępnych ustaleń grają, co im dusza dyktuje, czego wyobraźnia nie ogranicza, a uważne słuchanie partnera podpowiada. Historia gatunku zna wiele tradycji swobodnego muzykowania, zarówno kleconego ad hoc, jak i w formie dalece zorganizowanej (ta druga opcja, to choćby Company Dereka Baileya, czy Mopomoso Johna Russella, by daleko nie szukać).