Posłuchaj nowej płyty Yemen kwartetu Perry Robinson / Wacław Zimpel / Raphael Rogiński / Michael Zerang

Wiele razy publikowaliśmy na naszych łamach linki do działu First Listen na stronie NPR Music. Dziś z nieskrywaną dumą, radością i satysfakcją, po raz pierwszy proponujemy Wam przedpremierowy odsłuch płyty, dostępny wyłącznie na stronie Jazzarium.pl. Mamy wielką przyjemność oddać w Wasze uszy na tydzień album Yemen - Music Of The Yemenite Jews kwartetu Perry Robinson / Wacław Zimpel / Raphael Rogiński / Michael Zerang. Wydawcą płyty jest poznańska oficyna Multikulti Project.

"Muzyka Żydów z Jemenu" w oryginale był przygotowany jako projekt specjalny V Tzadik Poznań Festiwal. Tam też zabrzmiał po raz pierwszy. W przepięknych murach renesansowego Pałacu Górków, gdzie zlokalizowana była jedna z pięciu scen festiwalu, kwartet złożony z ważnych postaci współczesnej muzyki improwizowanej zaprezentował oryginalną interpretację/wariację na temat mało znanej tradycji muzycznej jemeńskich Żydów.
Muzyka jemeńskiej diaspory była unikatowa. Sytuacja geopolityczna sprawiła, że rozwijała się w swoistej izolacji i oderwaniu od głównego nurtu muzycznej kultury żydowskiej, ulegając wpływom i przenikając się z surową muzyką Beduinów, czy też barwą instrumentów arabskich. Ta jej wyjątkowość jest na tyle duża, że tradycja muzyczna jemeńskich Żydów została nawet wpisana na listę dziedzictwa UNESCO.

Czasy, w których kupowało się płytę po to, by poznać jej zawartość skończyły się ładnych kilka lat temu. Nie jest też tajemnicą, że nielegalny obieg muzyki w sieci jest i ma się dobrze. Nie o to tu jednak chodzi. Muzyka, szczególnie taka jak ta, o której piszemy na Jazzarium.pl, jest czymś więcej niż melodiami, piosenkami, hitami wpadającymi w ucho. Doskonale wiemy, że jazz i muzyka improwizowana ożywa przede wszystkim na koncertach - wydarza się raz, w danym czasie i miejscu, przed daną publicznością. Płyta jest zapisem momentu, w jakim twórcy się znajdują, ich wizją, oświadczeniem, wyznaniem.

W słuchaniu muzyki nie chodzi o to kto pierwszy ją usłyszy czy pierwszy ściągnie na dysk. Słuchanie ma w sobie wiele z rozmowy, zderzenia doświadczeń, wrażliwości. Żeby to zrobić, warto wysłuchać muzyków od początku do końca. W najlepszej jakości, zaczynając od okładki, kończąc na ostatnim dźwięku płyty.

Mamy nadzieję, że nasz odsłuch zachęci Was do sięgnięcia po pełnowymiarowe wydanie tego albumu, jak i kolejnych, które będziemy prezentować - oby jak najczęściej.

Redakcja Jazzarium.pl

Album można zamówić pod tym linkiem. 

O płycie Music of the Yemenite Jews:

Raphael Rogiński, jeden z pomysłodawców projektu tak opowiada o tej tradycji: "Ta kultura miała ogromny wpływ na współczesny Izrael. Wbrew pozorom nie tylko polscy Żydzi budowali ten kraj. Kiedy powstał Izrael, pojawił się problem: jaki ma być folklor tego kraju? Nie mógł być oparty ani na kulturze jidysz, ani sefardyjskiej. Musiał być nowy. Zaczęto zastanawiać się, czym właściwie jest muzyka Izraela? Kompozytor Emmanuel Zamir pojechał na pustynię do Berberów, żył wśród Palestyńczyków, ale wybrał się też do Żydów jemeńskich. Spisywał tematy, grał z nimi na flecie, komponował, porównywał. Rezultaty, do których doszedł podczas badań folkloru, były najbliższe właśnie muzyce jemeńskiej."

Ponadpokoleniowy i międzynarodowy skład muzyków gwarantuje najwyższą wartość artystyczną, każdy z czterech wykonawców w środowisku kreatywnej muzyki ma swoje osobne miejsce, oczywiście najbardziej znani Perry Robinson, jeden z najbardziej znanych jazzowych klarnecistów i Michael Zerang, który był w Jemenie z Peterem Brötzmannem, z którym nawet tam nagrał płytę, oczywiście z jemeńskimi muzykami. Dwójka polskich muzyków to Raphael Rogiński i Wacław Zimpel, konsekwentnie poszukujący muzycznego porozumienia z muzykami, reprezentującymi odmienne tradycje, kultury.

Recenzent Jazzarium.pl - Kajetan Prochyra tak relacjonował ich koncert na V Tzadik Poznań Festiwal: "Niesamowitym przeżyciem jest spotkanie z tak świetnymi muzykami, którzy potrafią stworzyć coś przystępnego, porywającego, nieprzewidywalnego, głęboko ukorzenionego, a za razem, właśnie dzięki otwartej reinterpretacji, adaptacji uczciwego i wolnego od kiczu. Zespół potrafił wprowadzić w trans i siebie i publiczność grając nowocześnie i świeżo, w niezwykle otwarty sposób, za pretekst biorąc tak niezwykły muzyczny zabytek. It's radical jewish culture baby, yeah! - jak powtarzał wczoraj zagadnięty przeze mnie Perry Robinson.

Kunszt każdego z muzyków mógłby być tematem rozprawy. W grze Rogińskiego słychać jak bardzo podróże kształcą wykształconych. Jego zagrywki przypominały niekiedy brzmienia Dengue Fever czy muzyki azjatyckiej, z tą jednak różnicą, że nie była to tylko egzotyczna stylizacja, a świadome użycie pozaeuropejskiego środka wyrazu, wplecionego we własny jezyk muzyczny. Zerang, sam o perskich korzeniach, grał jak w transie, łącząc instrumenty tradycyjne, z współczesnym perkusyjnym beatem. Duet Zimpel-Robinson zasługuje chyba na oddzielne nagranie. Tętniącym życiem ogród dźwięków i barw który roztaczali grając razem, był nie do opisania. A do tego raz Robinson sięgał po gliniany "źródłowy" gwizdek, przypominający czy to głos ptaka czy filmy przyrodnicze o Amazonce, by zaraz potem na klarnecie zagrać solo tak pełne współczesnego, nowoczesnego groovu! Wow."

Perry Robinson: nowojorski klarnecista, będący jednym z najbardziej znaczących muzyków tego instrumentu w historii jazzu. Przez lata swojej działalności na międzynarodowej scenie, współpracował z najwybitniejszymi osobowościami w historii muzyki improwizowanej, między innymi z Henry Grimesem, Billem Dixonem, Nana Vasconcelos, Carla Bley, Archie Sheppem, Charlie Hadenem, Anthony Braxtonem. Uczestniczył w niezliczonych sesjach nagraniowych dla wielu najbardziej prestiżowych wytwórni, a jego styl jest dzisiaj symbolem nowoczesnego klarnetu, znajdując sobie wielu naśladowców na całym świecie. Dla słynnej nowojorskiej wytwórni Tzadik prowadzonej przez Johna Zorna zarejestrował dwa albumy w tym "Ancestors, Mindreles, Nagila Monsters" z formacją Klez-Edge, w skład której wchodzi także wokalista Marek Bałata.

Michael Zerang - perkusista, improwizator i kompozytor. Jeden z czołowych muzyków amerykańskiej sceny jazzowej. Urodził się w 1958 roku w Chicago. Prowadził i współtworzył wiele lokalnych grup: Liof Munimula, The Neutrino Orchestra, Trio Troppo, The Wonderfuls, The Blue Angels, Sam Pappas' Tumbling Strains, Frozen Lucy, The Quirt Quintet, Musica Menta, The Vandermark Quartet, Dream Cheese, The Sputter Ensemble, In Zenith, i Broken Wire . Pracował z najważniejszymi muzykami amerykańskiej i europejskiej sceny jazzowej: Fred Anderson, Mats Gustafsson, Raymond Strid, Sten Sandell, Don Meckley, Jaap Blonk, Daniel Scanlan, Peter Brötzmann, Kent Kessler, Barre Phillips, Jim Baker, Hamid Drake, Ken Vandermark, Luc Hautkamp, czy Fred Lonberg-Holm. Nagrywał dla wielu czołowych wytwórni muzycznych m.in. Okka Disc, boxMEDIA, Kontrans, Southport, Quinnah, Eighth Day Music, Garlic, i Platypus. Gościnnie współpracuje z performerami z School of the Art Institute of Chicago oraz zajmuje się analizą rytmiczną tańca w The Dance Center of Columbia i Northwestern University, a także prowadzi kursy kompozycji w ramach Choreographer Collaborations na Northwestern University, oraz muzyki dla dzieci w The Jane Adams Hull House.
www.michaelzerang.com

Wacław Zimpel - klarnecista, kompozytor. Ukończył z wyróżnieniem studia w klasie klarnetu prof. Zdzisława Nowaka w Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. Studiował również w Hochschule für Musik und Teather w Hannoverze w klasie klarnetu prof. Johannesa Peitza. Zimpel prowadzi działalność nagraniową, koncertową i kompozytorską. Współpracował z najważniejszymi przedstawicielami polskiej i międzynarodowej awangardy muzycznej, między innymi z Kenem Vandermarkiem, Bobbym Few, Joe McPhee, Stevem Cohnem, Christianem Ramondem, Mikołajem Trzaską, Timem Daisym, Stevem Swellem, Davem Rempisem, Klausem Kugelem, Marcinem Maseckim, Raphaelem Roginskim. Jego wspólny projekt z Timem Daisym "Four Walls" (w którym udział wzięli również Mark Tokar i Dave Rempis) został uznany płytą roku 2008 w ankiecie serwisu Diapazon.
www.waclawzimpel.com

Raphael Rogiński - gitarzysta, kompozytor, improwizator, animator kultury i badacz folkloru muzycznego. Urodzony w 1977 roku. Od 13 roku życia gra na gitarze elektrycznej. Wykształcony jazzowo i klasycznie edukację uzupełniał o muzykologię i etnomuzykologię. Od samych początków działalności twórczej, skupiony jest przede wszystkim na improwizacji wynikającej z jazzu i bluesa i na muzyce etnicznej i ludowej. Miks tych dwóch dróg jest wyznacznikiem stylu jego twórczości pod względem kompozytorskim jak i wykonawczym. Głęboko związany z kulturą żydowską, szuka jej miejsca w swojej działalności. Z tych poszukiwań wynikają dwa projekty, których jest liderem, jest to Shofar i Cukunft. Jest także dyrektorem artystycznym festiwali przedstawiających nową kulturę żydowską takich jak Tikkun, Varshe, Mizrach, jak i konsultantem w ramach projektów z nią związanych. Prymitywna muzyka ameryki, blues i rock lat 60 to następna znacząca część inspiracji Rogińskiego która to przefiltrowana daje o sobie znać w zespołach jak i koncertach solo. Dogłębne analizowanie technik gitarowych, klasycznych gitarzystów bluesowych i znajomość instrumentarium lat 50 i 60 jest podstawą jego brzmienia. Z inspiracji muzyką eksperymentalną ameryki(Harry Partch,Henry Cowell i inni) powstał zespół Spinalonga. Zgłębianie muzyki dawnej zaowocowało projektem "Rogiński gra Bacha", w którym to muzyka Bacha wykonana jest na gitarach preparowanych. Równolegle muzyk jest zaangażowany w projekty związane ze światową sceną nowego jazzu. Jego kompozycje, improwizacje lub interpretacje często ilustrują wydarzenia artystyczne - filmy dokumentalne i rysunkowe ( np. Man Ray, Viking Elling), performances (np. J. Kalina,), teatr tradycyjny i multimedialny (min. "Lothe Lachmann videoteatr "Poza", Teatr Stary w Krakowie) oraz słowo( np. Tadeusz Rożewicz, Mieczysław Myśliwski, Mieczysław Abramowicz, Andrzej Stasiuk). Koncertuje głównie w ramach projektów autorskich - występuje solo lub w lub jako lider zespołów. W tej chwili stale projekty muzyczne to wspomniane: Shofar ,Cukunft, Spinalonga, trio z Maciem Morettim i Marcinem Maseckim, duet Sisters oraz koncerty na gitarę solo. Grał i współpracował min. z: Kazuchisa Uchichashi, Le Quan Ninh, Noel Akchote, Frederic Blondy, Joe Giardullo, Keith Rowe, Axel Dorner, Thomas Lehn, Andrew Sharpley, John Edwards, John Tilbury, Brigit Ulher, Yale Strom , Tim Daisy, Dave Rempis, Mark Tokar, Mark Sanders, Clayton Thomas, Kris Wenders, Peter Jaquemyn, Wacław Zimpel, Emiter, Macio Moretti, DJ Lenar, Daniel Pigoński, Konstanty Usenko, Jarek Bester, Ireneusz Socha, Vadim O.Pavluk, Ryszard Latecki, Rafał Mazur, Piotr Bukowski, Arszyn, Mikołaj Trzaska, Maria Peszek. Bierze udział w warsztatach muzycznych, konkursach i festiwalach muzyki współczesnej np.: Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie, "Simcha" Wroclaw, Cztery Kultury Łódź, " Ha motiv Ha jehudi"Warszawa, "Rainbow Coalition Festival", Hanover USA, Warszawska Jesień, Gaudeamus Music Week Haga Holandia, Ars Electronica Linz Austria, "WUJ-ek" 2001 - 2005, Warszawa, G2 Music for creative chamber orchestra, "Villa Warszawa", NuFolk, Gdańsk, Święto muzyki Paryż, Pora Poezji i wiele innych.
www.myspace.com/raphaelroginski

muzycy:

Perry Robinson: clarinet, ocarina
Wacław Zimpel: bass clarinet, clarinet
Michael Zerang: drums, percussion
Raphael Rogiński: electric guitar