Okno na świat - o Festiwalu Kultur Świata opowiada Agnieszka Cichocka

Nadbałtyckie Centrum Kultury już po raz ósmy zaprasza na Festiwal Kultur Świata „Okno na Świat”. Projekt, który zasługuje na szczególną uwagę nie tylko ze względu na to, że gości wybitnych artystów, ale przede wszystkim realizuje niezwykle ważną misję społeczną, nakłaniając do dialogu międzykulturowego. Gwiazdą tegorocznej edycji jest libański trębacz Ibrahim Maloouf, który zagra koncert inaugurujący Festiwal 23 października o godz. 19:00.  O szczegółach opowiada Dyrektor Programowy Agnieszka Cichocka.

Urszula Nowak: „Okno na Świat” otwiera się przed nami po raz ósmy. Możemy mówić o tradycji festiwalowej. W perspektywie minionych edycji, co jest jej istotą?

Agnieszka Cichocka: Festiwal jest  nie tylko wydarzeniem artystycznym, ma także silny wymiar społeczny. Każda edycja ma swój własny temat przewodni, który odzwierciedla aktualne tendencje i problemy związane z zagadnieniami wielokulturowości i dialogu. W tym roku naszym celem jest pokazanie w jaki sposób sztuka przyczynia się do społecznej ewolucji i poprawy dialogu międzykulturowego w kontekście zmian politycznych, kulturowych oraz społecznych zachodzących obecnie na świecie, szczególnie w Północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie. Artyści zawsze odgrywali kluczową rolę w zmianach demokratycznych. Obecnie ich działania mają nawet większe znaczenie i pomagają zwiększać polityczną i obywatelską świadomość społeczną. Nie tylko nawołują do zaangażowania i udziału w życiu społecznym, ale przyczyniają się do dyskusji, która zmusza ludzi do zastanowienia się nad tym gdzie i jak chcą żyć. Do udziału w tegorocznej edycji zaprosiliśmy ekspertów, wybitnych artystów oraz prelegentów głownie ze świata arabskiego.

Na czym polega Wasza rola w kształtowaniu dialogu międzykulturowego?

Wszystkie inicjatywy: koncerty, warsztaty, spotkania, prezentacje, pokazy filmowe i, które proponujemy w programie Festiwalu dążą do stymulowania interakcji. Festiwal zadaje prowokujące pytania i sygnalizuje aktualne problemy, które są znaczące dla współczesnego świata. Głównym celem przyświecającym nam podczas tworzenia programu jest nie tylko zapewnienie publiczności artystycznych wrażeń, ale także zaproszenie do głębszego zrozumienia kultur zaprezentowanych podczas całego wydarzenia. Festiwal zachęca do przekraczania granic – nie tylko rzeczywistych, ale przede wszystkim psychologicznych, które w Polsce, przeważająco monokulturowym kraju, pozostają bardzo silne i były budowane przez lata. Wymiar społeczny Festiwalu jest widoczny i obecny w różnych sferach. Nasze ambicje obejmują nie tylko prezentowanie innych kultur. Kładziemy nacisk na realną wymianę myśli, idei i kierunków kreatywnej ekspresji. Chcielibyśmy, aby społeczności lokalne, zarówno w Polsce jak i w krajach naszych partnerów, odniosły korzyści z całego projektu, wzbogacając swój potencjał i biorąc aktywny udział w wydarzeniach. Nie chcemy jedynie koncentrować się na różnicach i inności. Pragniemy szukać tego, co powszechne, rozpocząć dialog, stawiać pytania i zachęcać do szukania odpowiedzi.

Czy to przypadek, że właśnie w Gdańsku zrodziła się inicjatywa, która upowszechnia sztukę jako spoiwo łączące społeczeństwo?  Projekt ma charakter buntowniczy. Hasło przewodnie festiwalu brzmi: „Sztuka dla demokratycznej (R)ewolucji”.

CZYTAJ WIĘCEJ O TEGOROCZNYCH ARTYSTACH FESTIWALU

Myślę, że to przede wszystkim nie przypadek, że taka inicjatywa zrodziła się w Nadbałtyckim Centrum Kultury. Od wielu lat na czele naszej instytucji stoi Lawrence Okey Ugwu i to właśnie Dyrektor, pochodzący z Nigerii, lecz od wielu lat mieszkający w Polsce był pomysłodawcą tego wydarzenia. Od samego początku stawialiśmy na artystyczne kooperacje, migrujących artystów, muzyczne wędrówki, przekraczanie granic sztuki. Hasło tegorocznej edycji wydaje nam się być bardziej przewrotne niż buntownicze. To hasło pociąga za sobą wiele pytań. Jak sztuka może użyć swojej mocy aby wspierać ruchy demokratyczne? Jak odnaleźć równowagę pomiędzy artyzmem a aktywizmem? Czy sztuka jest zdolna do przekonstruowania i przekształcenia rzeczywistości? Czy artyści powinni troszczyć się o wartości społeczne? Chociaż oczywiście implikacje historyczne same nasuwają się na myśl. Absolutnie nie chcielibyśmy porównywać Arabskiej Wiosny do wydarzeń mających miejsce w Gdańsku 20 lat temu, jednak mając w pamięci ten czas zauważamy jak ważne jest podjęcie dyskusji na temat związków między ruchami artystycznymi i politycznymi, kreatywnością, demokracją i aktywnością obywatelską.

Swobodna wymiana myśli między kulturami jest w ogóle możliwa? Czy może działać na zasadzie sprzężenia zwrotnego?

Swobodna wymiana myśli jest jak najbardziej możliwa, jednak potrzebuje odpowiedniej oprawy, przygotowania, gruntu. W naszej pracy szukamy różnych metod służących nawiązywaniu dialogu między ludźmi o różnych narodowościach, ale także między ludźmi różniącymi się płcią, wiekiem i statusem społecznym. Nie uciekamy przed trudnymi pytaniami, staramy się stworzyć warunki do konfrontacji różnorodnych idei, myśli, przekonań. Nie zawsze jest to łatwe, jednak dla nas jest kluczem do wzajemnego zrozumienia i poszanowania.

Czy wobec tak uniwersalnych idei, jak poszanowanie odmienności, równość, wolność, możemy w ogóle mówić o jakiejś szczególnej grupie docelowej, do której adresowany jest FKŚ?

Program Festiwalu jest na tyle zróżnicowany, że jego poszczególne wydarzenia skierowane są do różnych grup odbiorców. Oczywiście sam Festiwal jest projektem skierowanym do szerokiego grona publiczności. Ze względu na to, że wspomniane przez Panią wartości, są tak naprawdę wartościami istotnymi dla każdego człowieka, niezależnie od wieku, płci, statusu społecznego, staraliśmy się, żeby każdy znalazł w programie coś dla siebie. Mamy warsztaty dla dzieci, młodzieży, konferencję, koncerty jazzowe, ale także hip-hopowe i muzyki elektronicznej, pokazy filmowe, wystawy.  Mam nadzieję, że nasza publiczność będzie zadowolona i że Festiwal Kultur Świata stanie się ważnym wydarzeniem w ich kalendarzu.

Fanów jazzu szczególnie ucieszyła wiadomość, że w czasie tegorocznej edycji FKŚ wystąpi Ibrahim Maalouf. Prezentowanie sztuki tego rodzaju daje możliwość wielowymiarowego poznania innych kultur. Ten wybór, w moim odczuciu niezwykle trafiony, należał do oczywistych, biorąc pod uwagę, że uczestnicy ósmej edycji festiwalu spoglądają w stronę krajów arabskich?

Wielu osobom inne kultury kojarzą się głównie ze sztuką i muzyką etniczną, współczesne tendencje są mało znane i mało wyeksponowane. Festiwal chcieliśmy rozpocząć naprawdę mocnym akcentem – koncertem Ibrahima Maaloufa, którego płyty zdobywają niezwykłe uznanie wśród krytyków w Europie i na świecie. Muzyka Ibrahima melancholijna, ale jednocześnie pełna ekspresji zadziwia słuchacza, wręcz hipnotyzuje. Artysta ten stworzył własny wszechświat pomiędzy klasyką, jazzem, a brzmieniami Wschodu. Każdy jego koncert jest niezapomnianym wydarzeniem. Myślę, że będzie to doskonałe rozpoczęcie całego Festiwalu, który w całości prezentuje interesujące zjawiska współczesnej kultury.

W jakim kierunku ewoluuje Festiwal? Możemy liczyć na to, że w kolejnych latach znajdzie się miejsce dla innych, znakomitych reprezentantów jazzu?

Zdecydowanie tak! Chcielibyśmy, aby Festiwal pozostał projektem interdyscyplinarnym, oferującym szerokie spektrum wydarzeń, jednak strona muzyczna zawsze była i mamy nadzieję, że tak pozostanie jego mocną stroną. Tegoroczna edycja ma silną reprezentację jazzową, bo to przecież nie tylko Ibrahim Maalouf, ale również Isabel Sörling, a także Özlem Bulut Band. Każdy z nich tak naprawdę zachwyca nas swoim własnym niepowtarzalnym stylem, tworząc na pograniczu jazzu i innych gatunków muzycznych. Kolejna edycja Festiwalu będzie miała miejsce w 2015 roku. Mamy już pewne pomysły, ale na razie nie chciałabym ich Państwu zdradzać. Mogę zapewnić, że podobnie jak podczas tegorocznego Festiwalu zaprezentujemy współczesne tendencje w sztuce i do udziału z pewnością zaprosimy artystów jazzowych. Tymczasem zapraszam na inaugurację Festiwalu – koncert Ibrahima Maaloufa, który odbędzie się 23 października o godz. 19.00 w Centrum św. Jana w Gdańsku. Bilety na koncerty dostępne są na serwisach: interticket.pl oraz bilety24.pl

Dziękuję za rozmowę.

Dziękuję.

INFORMACJA O BILETACH: